24 marca Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod Okupacją Niemiecką.

„Bo kiedy świat wokół staje się nieludzki, tylko pozostając człowiekiem za cenę życia, można ocalić innych.”

(…)Dzień ten ustanowiono – jak zapisano w treści ustawy – „w hołdzie Obywatelom Polskim – bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia
i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów”(…)

(…)Jednym z symboli niemieckich zbrodni, dokonanych w odwecie za ratowanie Żydów, jest tragiczny los Ulmów z Markowej na Podkarpaciu, zamordowanych przez Niemców 24 marca 1944 r. Tego dnia życie stracili Józef Ulma, jego ciężarna żona Wiktora, ich szóstka małoletnich dzieci, a także ośmioro ukrywanych przez polską rodzinę Żydów z rodzin Didnerów, Grünfeldów i Goldmanów. Umierają razem z tymi, których chcieli ocalić. Śmierć nie ma narodowości (…)

Zobacz: https://www.youtube.com/watch?v=aWJLqw4zpmo&t=59s

Tablice upamiętniające zapomnianych polskich bohaterów w naszej okolicy:

Limanowa (Oddział IPN w Krakowie)

Pomnik w formie głazu z tablicą upamiętniającą 12 Żydów i Polaka, Jana Semika, zamordowanych przez Niemców w pierwszych dniach września 1939 r. w Mordarce.

Popardowa (Oddział IPN w Krakowie)

Pomnik upamiętniający mieszkańców gmin Nawojowa i Kamionka Wielka: Agnieszkę Rumin i jej syna Jana, Ludwika Borka i Jakuba Tokarza oraz ukrywanych przez nich sześciu członków żydowskich rodzin Kauferów, Neugröschlów i Schreiberów.

Ośmioosobowa grupa spokrewnionych Kauferów, Neugröschlów i Schreiberów mieszkała
w Zawadzie oraz w Ptaszkowej. Zgłosili się najpierw do Ludwika Borka mieszkającego
w Mystkowie, który zgodził się ich potajemnie przyjąć. W przeprowadzce do Mystkowa pomagał Jakub Tokarz, mieszkaniec Ptaszkowej. Po pewnym czasie sześć osób przeniosło
się do domu Agnieszki Rumin. Wiosną 1944 r. uzbrojeni Niemcy rozstrzelali ukrywających się Żydów, a udzielających im pomocy Polaków aresztowano.

Agnieszka Rumin została zamordowana 24 marca 1944 r., a 6 dni później został stracony również jej najstarszy syn, Jan.

10 kwietnia 1944 został rozstrzelany Ludwik Bokerk, a 3 maja na karę śmierci skazano również Jakuba Tokarza.

Źródło: IPN https://ipn.gov.pl/pl